|
Wat is slechthorendheid?
Slechthorendheid is een hoorstoornis waarbij het
gehoor licht tot ernstig gestoord kan zijn.
Slechthorendheid kan aangeboren zijn, maar ook op
latere leeftijd verworven worden. Aangeboren
slechthorendheid heeft invloed op de ontwikkeling
van de taal en de spraak. Bij verworven
slechthorendheid die na de eerste levensjaren
ontstaat is dit minder het geval.
Slechthorendheid kan veroorzaakt worden door een
ongeval, door een infectieziekte of door het gebruik
van bepaalde medicijnen. Een andere oorzaak is
lawaaibeschadiging. Hierbij is de werksituatie van
grote invloed (denk aan een metaalfabriek of
zagerij), maar ook het geregeld blootstaan aan zeer
harde geluiden (bijvoorbeeld op een schietbaan, in
een muziekband of discotheek). Bij het ouder worden
is slijtage van het binnenoor de grootste oorzaak
van het slechter horen, de zogenaamde
ouderdomsslechthorendheid.
Als gevolg van de slechthorendheid ontstaan er
problemen: de deurbel en de telefoon worden minder
goed gehoord. Muziek klinkt vaak vervormd. Het
onderling contact (de communicatie) wordt verstoord
omdat spraak niet goed verstaan wordt, zeker als er
in een lawaaiige omgeving gesproken wordt. Een
slechthorende kan zich hierdoor zeer buitengesloten
voelen.
Bij slechthorendheid zal de huisarts naar de
kno-arts verwijzen voor een gehoortest; eventueel
volgt onderzoek in een audiologisch centrum. Voor
meer informatie over verworven slechthorendheid zie:
www.nvvs.nl
www.fenac.nl
Wat doet de logopedist?
De logopedist kan gehooronderzoek doen en zonodig
adviseren over het aanpassen van een hoortoestel. De
logopedist begeleidt de slechthorende en zijn
omgeving bij het leren omgaan met een hoortoestel en
adviseert bij andere technische hulpmiddelen.
Een hoortoestel lost echter niet alle problemen op.
De logopedische behandeling is er daarom op gericht
de communicatie zoveel mogelijk te herstellen. Leren
spraakafzien (liplezen) kan belangrijk zijn; oefenen
in groepsverband is hierbij zeer zinvol.
Het onderzoek en de behandeling bij verworven
slechthorendheid worden als regel vergoed door de
ziektekostenverzekeraars, na verwijzing door
huisarts of medisch specialist.
Wat betekent een middenoorontsteking?
Middenoorontstekingen die gepaard gaan met vocht in
het middenoor kunnen slechthorendheid veroorzaken.
De grootte van het gehoorverlies wordt vooral
bepaald door de mate van vochtophoping in het
middenoor. Het gehoorverlies is licht tot matig van
aard (tussen 0 en 50 dB) en bedraagt gemiddeld 20
dB.
Middenoorontstekingen komen bij jonge kinderen veel
voor; na 5 a 6 weken zijn de klachten meestal
voorbij en het kind hoort weer goed.
Kinderen die in de eerste levensjaren regelmatig
middenoorproblemen met gehoorverliezen hebben,
kunnen problemen krijgen in de spraak- en
taalontwikkeling. Een kind leert de spraak en taal
immers door het luisteren naar zijn omgeving en door
het imiteren van het voorbeeld dat zijn omgeving
aanbiedt. Door het verminderde gehoor is het kind
hiertoe onvoldoende in staat. In de spraak vallen
dan vooral uitspraakproblemen op. In de taal kunnen
woordenschat en zinsbouw zich minder goed
ontwikkelen.
Wisselende gehoorverliezen kunnen op school de
leerprestaties negatief beïnvloeden. En doordat het
kind zich steeds moet inspannen om goed te horen,
kunnen ook gedragsproblemen optreden.
Een medische ingreep, zoals het plaatsen van
middenoorbuisjes (trommelvliesbuisjes), kan bij
kinderen met een vaak terugkerende
middenoorontsteking noodzakelijk zijn. De kno-arts
verricht deze ingreep.
Wat doet de logopedist?
Als het gehoor zich herstelt, blijkt dat de
achterstand in spraak- en taalontwikkeling in de
regel ook ingehaald wordt. Dit inhalen neemt wel
kostbare tijd in beslag. Bovendien kunnen, als het
middenoor vaak ontstoken raakt, de spraak- en
taalproblemen groter worden. Logopedische therapie
is dan van belang, ook om leermoeilijkheden op
schoolleeftijd te voorkomen.
In de logopedische behandeling worden zowel het
luisteren als de spraak en de taal getraind. Dit
gebeurt zoveel mogelijk in een spelsituatie. Het
ademen door de neus is belangrijk voor een juiste
functie van het middenoor. Indien nodig leert de
logopedist het kind door de neus te ademen.
De behandeling wordt meestal met goed resultaat
beëindigd. Dit hangt af van de duur, de mate en de
aard van het gehoorverlies.
Het onderzoek en de behandeling van spraak- en
taalproblemen ten gevolge van middenoorproblemen
worden als regel vergoed door de
ziektekostenverzekeraars, na verwijzing door
huisarts of medisch specialist.
Wat is aangeboren slechthorendheid?
Slechthorendheid is een hoorstoornis waarbij het
gehoor licht tot zeer ernstig gestoord kan zijn. Als
slechthorendheid aangeboren is, heeft dit invloed op
de ontwikkeling van de taal en de spraak. Een kind
leert door veel na te doen en te herhalen dat
klanken betekenis hebben. Het leert zijn eigen
klanken bij te sturen zodat die gaan lijken op de
taal die het hoort; op deze manier leert het kind
spreken.
Een slechthorende baby zal niet of nauwelijks
reageren op zijn eigen gebrabbel en op de klanken
uit zijn omgeving. Hij leert de betekenis van
geluiden en spraak onvoldoende herkennen. Een
achterstand in het begrijpen van taal en het leren
spreken is het gevolg. Deze achterstand kan ook op
volwassen leeftijd nog bestaan.
Het is belangrijk om zo vroeg mogelijk te ontdekken
dat een kind slechthorend is. De huisarts zal het
kind naar de kno-arts verwijzen, eventueel volgt
onderzoek in een audiologisch centrum. Voor meer
informatie over aangeboren slechthorendheid zie:
www.nvvs.nl/foss/
www.fenac.nl
Wat doet de logopedist?
De logopedist is de aangewezen persoon om te
onderzoeken of en hoe groot de taal- en
spraakachterstand bij kinderen is. Zowel het
begrijpen als het uiten van taal wordt onderzocht.
In de logopedische behandeling wordt aandacht
besteed aan het verminderen van de taalachterstand,
het aanleren van een goede uitspraak, het geven van
specifieke hoortraining en het leren spraakafzien
(liplezen). Dit gebeurt zoveel mogelijk in een
spelsituatie.
De logopedist begeleidt de ouders, leert zonodig
omgaan met een hoortoestel en adviseert bij andere
technische hulpmiddelen voor slechthorenden. In het
algemeen wordt met logopedische behandeling de
achterstand ingelopen. Bij ernstige slechthorendheid
kan verwijzing naar een school voor slechthorende
kinderen nodig zijn.
Bij volwassenen met een aangeboren slechthorendheid
zal de behandeling zich vooral richten op
(hernieuwde) aandacht voor de uitspraak en
spraakafzien.
Het onderzoek en de behandeling bij slechthorendheid
worden als regel vergoed door de
ziektekostenverzekeraars, na verwijzing door
huisarts of medisch specialist.
<< Klik hier om terug te
gaan naar het overzicht van de andere stoornissen
|
